مستر کلاس موبیلیزیشن، راهکاری مؤثر برای درمان دردهای مفصلی

تکنیک‌های موبیلیزاسیون (موبیلیزیشن) از جمله فنون تخصصی هستند که توسط ماساژتراپیست‌ها، فیزیوتراپیست‌ها و کایروپراکتورها به‌منظور رفع مشکلات و اختلالات مفصلی، بهبود دامنه حرکتی، رفع ناهنجاری‌ها و در نهایت رفع درد استفاده می‌شوند.

باید توجه داشت برای بهره‌مندشدن از تأثیرات این فنون، لازم است وضعیت پزشکی، شرایط، پاسخ‌های درمانی و علائم بالینی فرد بررسی شود تا بهترین تکنیک و رویکرد انتخاب گردد.

تکنیک‌های موبیلیزاسیون (موبیلیزیشن) در کنار سایر روش‌های درمانی؛ مانند تمرینات ورزشی، فیزیوتراپی و حتی مداخلات دارویی به عنوان بخشی از یک برنامه بهبودی جامع برای رفع مشکلات و دستیابی به نتایج مطلوب و موردنظر مورد استفاده قرار می‌گیرد.

موبیلیزاسیون (موبیلیزیشن) 

موبیلیزاسیون (موبیلیزیشن) یا تکنیک‌های تحرک‌پذیری، فنونی ملایم و غیرفعال هستند که توسط یک درمانگر برای بهبود حرکت مفصل، انعطاف‌پذیری و عملکرد به کار می‌روند.

این تکنیک شامل حرکات دستی ماهرانه مانند حرکات نوسانی، لغزشی، کششی و ترکشن است که بر روی مفاصل و بافت‌های نرم اطراف آن اعمال می‌شود.

اصولاً تکنیک‌های موبیلیزیشن به صورتی درجه‌بندی ‌شده‌اند که در میزان نیرو و دامنه حرکتی یا کششی متغیر است که انتخاب درجات مختلف بر اساس سطح درد در شرایط فردی و پاسخ‌های بهبودی شخص متفاوت است.

موبیلیزاسیون می‌تواند محدودیت‌های خاص مفصلی، چسبندگی‌ها و سفتی‌ها را برطرف کند و با هدف بازگرداندن مکانیک طبیعی مفصل، منجر به کاهش درد و التهاب گردد.

اجزای مهم فنون موبیلیزاسیون (موبیلیزیشن) 

1. جهت حرکت:

فنون موبیلیزیشن به صورت کششی، لغزشی، چرخشی، پیچشی و نوسانی میتواند اجرا شوند.بسته به اینکه نیروی وارد از سمت درمانگر در چه جهتی انجام گیرد شکل و نوع تکنیک میتواند متغیر باشد.

2. سرعت حرکت:

اصولا سرعت اجرای فنون موبیلیزیشن معمولاً از سطح کم تا متوسط است. در غیر این صورت اگر سرعت از سطح متوسط فراتر رود، ممکن است به تکنیک‌های منیپولیشن نزدیک شود یکی از تفاوت های مهم فنون موبیلیزیشن و منیپولیشن شدت و سرعت اجرای فنون می باشد.

3. دامنه حرکت:

تکنیک‌ها بر اساس وضعیت بیمار و میزان درد و انعطاف پذیری او، می‌توانند در سه دامنه محدود، متوسط یا کامل اجرا شوند. البته باید دقت داشت که هدف اصلی ، بازگرداندن دامنه حرکتی طبیعی مفصل است و به هیچ عنوان نباید از این دامنه فراتر رفت. چراکه دامنه حرکتی بیش از اندازه میتواند منجر به هایپر موبیلیتی و آسیب های جدی شود.

4. هدف‌:

در موبیلیزاسیون برای انتخاب بهتر فنون و رویکرد اجرای آن می بایست بافت هدف و مورد نظر ، انتخاب و سپس تکنیک متناسب با آن برگزیده شود .

مکانیزم اثر موبیلیزاسیون

1. کاهش درد:

تکنیک های موبیلیزاسیون با تحریک گیرنده‌های حسی و تعدیل‌کننده‌های درد، به کاهش درد و التهاب کمک کرده و سموم را از بافت تخلیه می‌کنند که این امر منجر به کنترل التهاب و تسکین درد میشود.

2. افزایش دامنه حرکتی:

تکنیک‌های کششی و لغزشی موبیلیزیشن با افزایش انعطاف‌پذیری ساختارهای ویسکوالاستیک بافت، افزایش آستانه تحمل کشش و کاهش چسبندگی ها ( ادهیژن) باعث افزایش دامنه حرکتی مفصل، عضلات و تاندون ها میشوند.

3. بهبود گردش خون:

تکنیک‌های نوسانی همراه با انقباض و انبساط عضلات کمک به افزایش گردش خون و پمپ شدن خون و مایع لنف به درون مسیر های برگشتی به قلب میشود و این امر به نوبه خود به دفع سموم و جذب اکسیژن خون تازه در بافت کمک میکند که منجر به بهبود گردش خون و سیالات می گردد.

4. کاهش اسپاسم عضلانی:

یکی از دلایل درد در بافت و کاهش دامنه حرکت طبیعی مفاصل، اسپاسم عضلانی در اثر ایسکمی یا کم خونی در آن میباشد. آسیب باعث تجمع فاکتور های التهابی و سلول های مرده در بافت میگردد در پی آن میزان گردش خون و رسیدن مواد مغذی به بافت کاهش می یابد ، در نتیجه عضلات دچار اسپاسم میشوند.

اسپاسم عضلات از خود در یک سیکل معیوب دوباره خون رسانی را کمتر و چرخه را تشدید میکند. تکنیک های موبیلیزیشن با افزایش گردش خون کاهش حساسیت گیرنده های درد و رهاسازی بافت منجر به کاهش اسپاسم عضلانی میشود.

کاربردهای موبیلیزاسیون (موبیلیزیشن)

به‌طورکلی، تکنیک‌های موبیلیزیشن برای برطرف‌کردن موارد زیر بسیار مؤثر است:

1. محدودیت حرکتی در مفاصل مانند شانه، زانو و ستون فقرات

2. درد مفاصل در اثر آرتروز، کمردرد و گردن درد

3. التهاب مفاصل مانند بورسیت ( التهاب کیسه زلالی) و تاندونیت ( التهاب تاندون)

4. اختلالات دیسک کمر مانند بیرون‌زدگی و فتخ دیسک

5. آسیب‌های ورزشی مانند پیچ‌خوردگی و کشیدگی

مزایای موبیلیزاسیون (موبیلیزیشن)

1. غیرتهاجمی و کم‌خطر بودن:

بسیاری از روش‌ها و مداخله های مورد استفاده برای رفع مشکلات اسکلتی عضلانی تهاجمی و آسیب زاست . البته ناگفته هم نماند که در برخی مواقع ما چاره ای جز تن دادن به این مداخلات نداریم ولی اکثر اوقات نیازی به روش های تهاجمی نیست . یکی از مزایای موبیلیزیشن غیرتهاجمی و کم خطر بودن آن است. البته در صورتی که توسط یک فرد ماهر و با علم اعمال شود.

2. اثربخشی قابل قبول:

انتظاری که از نتایج هر روش یا رویکردی داریم باید متناسب با آن باشد. نه بیشتر و نه کمتر. موبیلیزیشن یک روش غیر تهاجمی در کنار دیگر مداخلات مثل دارو جراحی و فیزیوتراپیست. این نوع مداخلات عموما از نوع پیشگیرانه و تکمیل کننده هستند یعنی طبق مکمل. به نظر بنده موبیلیزیشن به عنوان یک طب جایگزین میتواند نتایج بسیار سودمندی به همراه داشته باشد که اتفاقا در برخی اوقات نتایج این روش سهم بسزایی را در جهت بهبودی از آن خود میکند.

3. تسکین درد:

قبلا توضیح دادم که موبیلیزیشن با تحریک گیرنده های عمقی و مسیر های انتقال پیام عصبی میتواند در تسکین درد نقش بسزایی را ایفا کند به خصوص اگر مشکل بیمارگونه نباشد و تنها با افزایش انعطاف و رفع اسپاسم با تکنیک های موبیلیزیشن برطرف شود.

4. بهبود عملکرد مفاصل:

همه تلاش ما در جهت  بالا بردن عملکرد سیستم اسکلتی عضلانی به خصوص مفاصل است. یکی از بزرگترین تاثیرات موبیلیزیشن بهبود عملکرد طبیعی مفاصل از طریق رفع چسبندگی ها و گرفتگی ها می باشد. به همین خاطر است که در بحث های ناهنجاری ها هم ما از این تکنیک ها سود میبریم.

حرف آخر

به عقیده بنده اگر تکنیک‌های موبیلیزیشن به‌درستی توسط یک کارشناس حرفه‌ای انجام شود، می‌تواند بهترین نتایج را به همراه داشته باشد و اگر توسط یک فرد ناشی اعمال گردد، می‌تواند عوارض جبران‌ناپذیر را به بار آورد.

در ادامه باید خدمت شما عزیزان عرض کنم که بنده تصمیم گرفتم برای آشنایی بیشتر شما، با این نوع رویکرد، تکنیک‌های موبیلیشن را در مورد یک ناهنجاری مثل هایپرلوردوزیس یا گودی کمر مثال بزنم و اون رو در یک فایل ویدئویی در معرض نمایش قرار دهم.

امید دارم که بعد از تماشای این فایل ویدئویی بتوانید تکنیک‌های موبیلیزیشن قابل‌قبولی رو برای یک ناهنجاری مثل هایپرلوردوزیس به کار ببرید و از آن نتیجه بگیرید.

دسترسی به ویدئوهای دوره مخصوص اعضای الماسی است. در صورتی که تمایل به عضویت در این دوره ارزشمند را دارید روی دکمه زیر کلیک کنید.