مهمترین عضلات شانه به همراه تصویر و ویدئوی هر عضله

یکی از اهداف این مقاله آشنایی شما با آناتومی و اجزا تشکیل‌دهنده شانه است، شانه انسان متشکل از استخوان‌ها، عضلات، مفاصل، لیگامنت ها و تاندون‌هاست.

 در این مقاله شما را با مهم‌ترین استخوان‌ها، عضلات و مفاصل شانه آشنا خواهیم کرد.

به‌طورکلی کمربند شانه‌ای متشکل از سه استخوان مهم کتف (scapula)، ترقوه (clavicle)، بازو (humerus) است.

نکته مهم

در مورد شانه عضلات متعددی هستند که شانه را احاطه کرده‌اند؛ بنابراین در این مقاله گلچینی از مهم ترین عضلات شانه را بررسی خواهیم کرد.

از مهمترین عضلات شانه

عضلات مهم متصل به بازو عبارت‌اند از

• دوسر بازویی (biceps brachialis)

• سه سر بازویی (triceps brachialis)

• بازویی قدامی (brachialis)

• بازویی زندزبرینی (brachioradialis)

عضلات مهم متصل به کتف عبارتند از

• تحت کتفی (Subscapularis) 

•   تحت خاری (Infraspinatus)

• فوق  خاری (Supraspinatus)

• گرد کوچک (Teres minor)

• بالا برنده کتف (lavator scapula)

•   ذوزنقه ای (فوقانی ،میانی ،تحتانی ) (Trapezius ) 

• پشتی بزرگ (Latissimus dorsi)

•  عضلات سینه ای کوچک و بزرگ (Pectoralis major – minor)

• متوازی الاضلاع (Rhomboids)

• دندانه ای قدامی (Serratus anterior)

در ادامه این عضلات را با هم بررسی خواهیم کرد.

عضله دو سر بازویی – (Biceps brachialis)

عضله سه سر بازویی – (Triceps brachialis)  

بازویی قدامی – (Brachilis)

بازویی زندزبرینی – (Brachioradialis)

تحت کتفی – (Subscapularis)

فوق خاری – (Supraspinatus)

تحت خاری – (Infraspinatus)

گرد کوچک – (Teres minor)

عضله ذوزنقه تحتانی

این عضله به سه بخش فوقانی ،میانی ،تحتانی تقسیم بندی می شود و عضله بسیار پر کاری است در ادامه سه بخش این عضله را با هم بررسی خواهیم کرد

ذوزنقه میانی

ذوزنقه فوقانی

نکته مهم :

عضله ذوزنقه فوقانی با پایدار کردن لبه داخلی کتف، پایه ای استواری برای حرکت دهنده های اصلی طی حرکات دور شدن و چرخش بالایی ایجاد می کند.

عضله پشتی بزرگ – (Latissimus Dorsi)

عضله دندانه ای قدامی – (Serratus anterior)

عضله متوازی الاضلاع – (Rhomboids)

عضله گوشه ای – (Lavator scapula)

نکته :

عضلات متوازی الاضلاع زمانی که کتف پایدار شده است در بالا رفتن و چرخش پایینی کتف کمک می کنند همچنین در عملکرد منسجم و برون گرای خود موجب پایین آمدن و چرخش بالایی کتف هنگامی که گردن پایدار شده خواهند شد .

سینه ای بزرگ – (Pectoralis major)

سینه ای کوچک

در ادامه این مقاله به بررسی چهار مفصل مهم کمربند شانه ای می پردازیم.

مفاصل مهم شانه عبارتند از

• مفصل گلنوهمورال ( کتفی ،بازویی)

• مفصل آکرومیوکلاویکولار (آخرومی ترقوه ای)

• مفصل استرنوکلاویکولار (جناغی ،ترقوه ای)

• مفصل اسکپیولاتوراسیک (کتفی ،سینه ای)

این مفاصل به عملکرد و جهت دار شدن حرکات شانه کمک می کنند و باعث ایجاد درجات آزادی در شانه خواهند شد. اختلال در هر کدام از این مفاصل می تواند منجر به محدودیت حرکتی شانه شود که به آن دیسفانکشن های مفصلی گفته می شود.

علاقه مندان به مباحث آناتومی، دانشجویان تربیت بدنی و حوزه سلامتی بهتر است با اصطلاحات مربوط به آناتومی و آسیب های اسکلتی، عضلانی آشنایی کامل را داشته باشند این امر به آن ها کمک خواهد کرد در ادامه برای شناسایی آسیب ها و راه های درمان با مشکل برخورد نکنند.

مفصل گلنوهمورال دارای اجزای مهمی است که در ادامه مقاله با آن آشنا خواهید شد.

لابروم گلنوئید

لابروم گلنوئید به عنوان یک بخش مهم بر روی حفره گلنوئید قرار می گیرد و منجر به عمق دادن به این حفره خواهد شد و همین امر باعث می شود تا حرکت استخوان بازو در کتف بهتر و با کنترل بیشتری انجام شود.

لابروم گلنوئید ممکن است توسط فشارهای مضاعف دچار پارگی شود که شایع ترین آن فشاری است که توسط عضلات بازو مخصوصاً عضله دو سر بازویی به آن وارد شده و به آن اسلپ لژن گفته می شود.

مفصل گلنو همورال دارای رتیناکولوم یا باند نگه دارنده است که می تواند به پایداری بیشتر شانه و این مفصل کمک شایانی کند.

در کل مفاصل شانه دارای پایداری ذاتی زیادی نیستند و این حالت منجر به آسیب‌های زیادی به شانه خواهد شد؛ بنابراین عضلات به عنوان اجزای پایدارکننده داینامیکی شانه و لیگامنت ها به عنوان پایدارکننده استاتیکی شانه باید به‌خوبی وظایف خود را انجام دهند.

کپسول مفصلی منجر به تسهیل حرکت مفصل گلنوهمورال می‌شود؛ اما به‌ تنهایی نقش کمی در پایداری این مفصل خواهد داشت و توسط لیگامنت‌های متصل شده می‌تواند نقش پایداری را به‌خوبی ایفا کند.

مفصل آخرومی ترقوه ای در طی بالا رفتن بازو و ترقوه حرکت می کند و باعث می شود تا استخوان کتف بتواند در طول حرکت بالا رفتن و دور شدن بازو به خوبی به حرکت خود ادامه دهد.

در این امر لیگامنت مخروطی یا کونوئید کمک شایانی می کند و منجر به کشیده شدن کتف به سمت چرخش فوقانی خواهد شد.

شکل خمیده استخوان ترقوه باعث می شود که در حالی که چرخش خارجی انجام می دهد در نزدیکی استخوان کتف باقی بماند.

بدون اینکه حرکات اضافی در مفصل جناغی ترقوه ای ایجاد کند این در حالی است که هر دو مفصل جناغی ترقوه ای و آخرومی ترقوه ای به حرکت ترقوه و کتف نظم داده و کنترل حرکتی را با تمرکز بر ثبات و پایداری شانه ایجاد می کنند.

آسیب هر یک از مفاصل نام برده شده باعث شده تاشانه مستعد تحرک پذیری کمتر شده و تغییرات مکانیکی و حرکات غیر طبیعی در شانه مشاهده شود در نهایت سلامتی شخص را به خطر می اندازد .

دامنه حرکتی شانه

تفاوت بسیار زیادی در دامنه طبیعی حرکات شانه به ویژه باز شدن، دور شدن و چرخش خارجی شانه گزارش شده است، اما اکثر منابع دامنه حرکتی  چرخش خارجی شانه را بیشتر  از چرخش داخلی بیان کرده اند.

همچنین در بعضی از مطالعات دامنه حرکتی دور شدن شانه اندکی بیشتر از دامنه حرکتی فلکشن شانه گزارش شده است البته سن و جنسیت می تواند تأثیر زیادی بر روی دامنه حرکتی طبیعی شانه داشته باشد.

در ادامه در مورد عضله دلتویید محل قرار گیری و حرکات آن بیشتر صحبت خواهیم کرد.

دلتویید – (Deltoid )  

نکته

عضله دلتویئد به سه بخش قدامی خلفی و میانی تقسیم بندی می شود.

که بخش میانی عملکرد دور کردن بازو را بر عهده دارد و بخش خلفی عملکرد چرخش خارجی بازو را انجام می دهد. عملکرد دور کردن بازو به همراه عضله فوق خاری انجام می شود که در قسمت عضله فوق خاری ویدئو قرار گرفته است.

در ادامه عملکرد خم کردن شانه توسط عضله دلتوئید قدامی را مشاهده می کنید.

نتیجه گیری نهایی:

به طور کلی چرخش فوقانی کتف باعث افزایش طول عضله دلتویید می شود و عضله را در یک طول انقباضی مناسب نگه می دارد.

در طول دور شدن بازو از سطح بدن عضله دلتویید به تنهایی قادر به پایداری مفصل گلنوهمورال نخواهد بود و نیازمند عضله فوق خاری برای تکمیل فرایند دور شدن بازو می شود.

این دو عضله به عنوان یک جفت نیروی ابداکتوری (دور کننده) عمل می کنند، عضلات سینه ای برای ایجاد گشتاور نیروی فراوان طراحی شده اند که می توان فعلیت های روزمره و ورزشی بهتری را با وجود قدرت این عضلات به راحتی انجام داد ولی نیازمند عضلات خلفی پایدار و بالانس (متعادل ) شده هستندتا در مقابل آسیب های احتمالی مقاوم باشند.

عضله دندانه ای قدامی یکی دیگر از عضلاتی است که پایدار کننده کتف و مفصل گلنومهمورال خواهد بود در بسیاری از حرکات از جمله چرخش فوقانی کتف یا خم کردن شانه نیازمند عملکرد صحیح و کامل این عضله خواهیم بود.

همچنین این عضله به دلیل قرار گیری در سطح آناتومیکی مناسب موجب حرکتف بر روی دنده های ستون فقرات خواهد شد مانند یک غلتک عمل کرده و کتف را بر روی دنده ها به سمت جلو حرکت خواهد داد.

بنابراین ضعیف شدن احتمالی این عضله می تواند موجب به بالی شدن کتف ها گردد که در افراد لاغر اندام و کودکان بیشتر مشهود است.

این عضله به عنوان یک خنثی کننده در کنار عضله ذوزنقه فوقانی عمل می کند که در چرخش فوقانی کتف می تواند نیروی ادداکتوری (نزدیک کردن) را تولید و در مقابل نیروی ابداکتوری (دور کردن) کتف ها قرار بگیرد.

بالانس (تعادل) عضله دندانه ای قدامی و ذوزنقه فوقانی می تواند موجبات پایداری و کنترل هر چه بهتر حرکات کتف گردد.

عضلات متوازی الاضلاع نیز در کنار دیگر عضلات خلف کمربند شانه ای می توانند تولید گشتاور نزدیک کردن کتف ها را ایجاد کرده و به چرخش پایینی کتف نیز کمک کنند و یک آنتاگونیست مهم برای عضله دندانه ای قدامی باشند.

درک این موضوع که عضلات باید در کنار هم چه به صورت همکار و چه به صورت مخالف حرکت همدیگر در انقباضات قرار بگیرند تا حرکت های مختلف در جهات متفاوت به درستی انجام شوند برای دانشجوی حوزه سلامتی بسیار مهم خواهد بود.

اولین اقدامی است که موجب شناسایی آسیب های اسکلتی، عضلانی شود پس آناتومی و حرکت شناسی عضلات را جدی گرفته سعی کنید با مطالعه و شرکت در دوره های آموزشی به اطلاعات خود در این زمینه افزوده و کمک شایانی در رفع در های جسمانی مردم کشورمان کنید امیدوارم این مقاله برای شما مفید فایده قرار گرفته و مورد توجه شما باشد .

در مقالات بعدی به بررسی آسیب های شایع کمربند شانه ای خواهیم پرداخت سپاس از همراهی شما عزیزان.

اگر به محتوای این مقاله علاقه مند بودید می توانید با 60% تخفیف مستر کلاس سندروم متقاطع فوقانی را دریافت کنید.

(کد تخفیف : Hmk850)

سوالات متداول