علت درد مچ دست چیست؟

مچ دست پل ارتباطی بین بازو و دست، روزانه در معرض فعالیتهای مختلفی قرار می گیرد. از تایپ کردن روی کیبورد گرفته تا حمل اجسام سنگین، همه این فعالیتها می تواند در دراز مدت باعث درد و ناراحتی در مچ دست شوند.

امروزه به دلیل فعالیت های روزمره، کم تحرکی، چاقی و اضافه وزن درد مچ دست یکی از شایع ترین درد ها برای عموم مردم است که کم کم به یک پاندمی تبدیل شده است.

درد مچ دست می تواند عوامل بسیاری داشته باشد که در سنین مختلف امکان به وجود آمدن چنین دردی بسیار محتمل است.

آیا تا به حال احساس درد، سوزن سوزن شدن یا بی حسی در مچ دست خود داشته اید؟ اگر پاسخ شما مثبت است، این مقاله برای شما نوشته شده است.

در ادامه با ما همراه باشید تا به بررسی علل مختلف درد مچ دست، راههای تشخیص آن بپردازیم.

چه عواملی ممکن است موجب درد مچ دست شود؟

1) استفاده بیش از حد (Over use)

این عامل را می توان یکی از مهم‌ترین علت های درد مچ دست دانست. استفاده بیش از حد از مچ دست در مشاغلی مانند تایپ، ماساژ، نویسندگی، نوازندگی و بسیاری از مشاغل که با دست و مچ خود کار می کنند دیده می شود.

در این مشاغل استفاده از مفصل مچ دست در جهت های مختلف، فشارهای وارده بر مچ دست و عدم استراحت کافی یا ارگونومی مناسب می تواند باعث ایجاد آسیب های اسکلتی، عضلانی، عصبی شود و رفته رفته شخص را دچار درد و التهاب های طاقت فرسا کند!

2) ضعف عضلات ساعد و مچ دست

یکی دیگر از عوامل مهم درد مچ دست ضعف عضلات اطراف مچ دست و ساعد است. عضلات نیاز به تقویت و رشد دارند که با کم‌تحرکی، عدم قرارگیری مقاومت مناسب برای رشد و استراحت کافی می‌توانند رفته‌رفته دچار آتروفی (تحلیل عضلانی) شوند.

ضعف عضلات موجب ایجاد آسیب‌های عضلانی و در ادامه مفصلی شود و در نهایت به درد مچ دست و التهاب منجر خواهد شد.

3) وجود آسیب قبلی

عموماً آسیب هایی همچون شکستگی استخوان های ساعد، شکستگی استخوان مچ دست، شکستگی انگشتان و …

در گذشته می تواند موجب درد مچ دست شوند. در این عامل مهم

• عدم استراحت کافی

• عدم تمرینات مناسب در دوران نقاهت

• محدود شدن دامنه حرکتی

•  استفاده نامناسب از دست

 در وضعیت های مختلف می تواند آسیب جدیدی را ایجاد کند که در نهایت منجر به درد و التهاب در ناحیه مچ دست خواهد شد.

4) بیماری های زمینه ای

وجود بیماری های عصبی – عضلانی همچون ام اس، پارکینسون، فشار خون، دیابت و ….. نیز می تواند منجر به تحلیل عضلانی در ناحیه ساعد شود و در نهایت درد و التهاب طاقت فرسا که موجب شکایت بیمار می شود.

عموماً استفاده از داروها در این بیماری‌ها نیز می‌تواند درد و بی‌قراری در ناحیه مچ دست را افزایش دهد.

5) آسیب های حاد

ایجاد آسیب‌های حاد مانند در رفتگی یا شکستگی استخوانی، کشیدگی عضلات ساعد، پیچ‌خوردگی مچ دست (اسپرین مچ دست) که به‌تازگی اتفاق افتاده است، می‌تواند یکی دیگر از عوامل مهم ایجاد درد مچ دست شود.

 این عوامل می تواند در صورت عدم رسیدگی مناسب در آینده آسیب های بیشتری را برای مچ دست ایجاد کند.

مهمترین و شایع ترین آسیب های مچ دست کدامند؟

1- سندرم تونل کارپال یا CTS

آسیب شایعی که می‌تواند در بسیاری از افراد از جمله افرادی که استفاده بیش از حد از مچ دست دارند ایجاد شود سندرم تونل کار پال است.

سندروم تونل کارپال چگونه اتفاق می افتد؟

انگشتان ما شامل 9 تاندون مهم هستند. (تاندون: بافت نرمی است که استخوان را به عضلات متصل می کند و دارای دامنه حرکتی برای ایجاد یک حرکت است).

 این 9 تاندون توسط یک غلاف (آرتیکولار) کنار هم قرار می گیرند، در کنار این تاندون ها یک عصب به نام مدین قرار دارد که مسئول انتقال پیام عصبی به انگشت شست تا نیمی از انگشت انگشتری است.

حال با التهاب و تورم یکی از تادون ها فضای دیگر تاندون ها محدود و فشار زیادی به عصب قرار گرفته در کنار تاندون ها خواهد آمد و در نهایت درد و التهاب در ناحیه مچ دست خواهد شد.

برخی از علایم سندرم تونل کارپال

• ناتوانی در باز کردن درب بطری
• ناتوانی برای برداشتن یا نگه داشتن شی در دست
• گز گز کردن
• بی حسی در مچ دست و انگشتان
• ناتوانی هنگام نوشتن

2- دکوروین (DEQURVINE)

این بیماری نیز یکی از آسیب های  تاندونی – عضلانی است که این بار در ناحیه شست و ساعد ایجاد می شود. این عارضه از استفاده بیش از حد یا شکستگی استخوانی در ناحیه مچ و ساعد نزدیک به شست به وجود می آید.

 بدین صورت که دو عضله مهم شست (باز کننده کوتاه شست، دور کننده بلند شست) به انگشت شست منتهی می شوند و موجب حرکات شست خواهند شد.

 غلافی تاندون های این دو عضله را در کنار هم قرار می دهد که با تورم و التهاب یکی از تاندون ها ممکن است درد در ناحیه محل اتصال ساعد به شست ایجاد شود و موجب آسیب یا عارضه دکوروین شود.

 این عارضه بیشتر در افرادی مانند تایپیست ها و افرادی که از شست خود برای ارسال پیامک به طور منظم استفاده می کنند دیده می شود .

از علایم عارضه دکوروین می توان به درد در هنگام خم کردن مچ دست، به حرکت در آوردن مچ به سمت خارج (خم کردن یکطرفه )، ضعف در خم کردن و دور کردن شست، عدم توانایی در باز کردن درب بطری با استفاده از شست اشاره کرد.

3- انگشت ماشه ای TRIGGER FINGER

این وضعیت زمانی اتفاق می افتد که یکی از انگشتان در وضعیت خمیده می ماند و با باز کردن آن درد و التهاب در آن ناحیه افزایش می یابد.

ممکن است با یک ضربه یا صدای پاپ انگشت باز شود مانند یک ماشه کشیده شده و آزاد شده این وضعیت در افراد دچاردیابت یا افرادی که مکرر عمل  چنگ زدن را انجام می دهند بیشتر دیده می شود.

تاندون‌های خم کننده انگشتان، ساختارهای بلند طناب مانند هستند که عضلات ساعد را به استخوان انگشتان وصل می‌کنند. وقتی عضلات منقبض می‌شوند، تاندون‌های خم کننده انگشتان اجازه می‌دهند تا انگشتان خم شوند.

هر یک از تاندون‌های خم کننده از یک تونل در کف دست و انگشتان عبور می‌کنند که به آن اجازه می‌دهد به راحتی با خم و راست شدن انگشت سر بخورد. این تونل “غلاف تاندون” نام دارد.

در طول غلاف تاندون، رشته‌های بافتی که “قرقره” نامیده می‌شوند، تاندون‌های فلکسور (خم کننده انگشت دست) را نزدیک به استخوان‌های انگشت نگه می دارند.

با حرکت انگشت تاندون ها از قرقره ها عبور می کنند.

قرقره پایین انگشت قرقره A1 نامیده می شود این دقیقا قرقره ای است که اغلب در انگشت ماشه ای درگیر می شود.

با گذشت زمان تاندون خم کننده انگشت ممکن است دچار التهاب و یک برآمدگی کوچک در سطح خود شود که اغلب ایجاد درد در این ناحیه مشهود است.

علائم آسیب انگشت ماشه ای

• خشکی تاندون انگشت هنگام صبح
• قفل شدن انگشت در وضعیت خم شده
• باز کردن انگشت همراه با صدای پاپ یا کلیک
• باز نشدن انگشت در حالت خمیده
• عدم توانایی چنگ زدن به یک شی
• درد در ناحیه انگشت هنگام باز کردن انگشت از وضعیت خمیده

4- مچ درد عصبی

در بسیاری از مطالعات ممکن است با اصطلاح مچ درد عصبی مواجه شوید. این واژه نمی تواند مفهوم کاملی از بیان یک درد باشد. زیرا اعصاب به خودی خود نمی توانند موجب ایجاد درد شوند و نیاز به یک محرک داخلی یا خارجی خواهند داشت.

 بهتر است از واژه آسیب عصبی – عضلانی برای بیان یک درد استفاده شود.

این درد ممکن است درهنگام افزایش استرس در انسان بیشتر شده که یکی از دلیل آن می تواند کوتاهی، ضعف یا سفتی عضلانی باشد.

در این مورد خاص حرکات و تمرینات اصلاحی می تواند بسیار موثر واقع شود.

نتیجه گیری نهایی

این مقاله به شما کمک می کند تا با آسیب ها و عوامل مهم درد مچ دست آشنا شوید. به طور کلی درد ها می تواند به دو حالت

• کینزیو پاتالوژی (درد به علت مشکلات بافت های نرم مانند عضلات، تاندون ها، لیگامنت ها و مفاصل)

• پاتوکینزیولوژی (درد به علت وجود یک آسیب به مفاصل و در نهایت ضعف عضلات ناشی از آن آسیب) ایجاد شود.

به هر حال چه به دلیل کینزیوپاتالوژی یا پاتوکینزیوپاتالوژی درد ایجاد شود باید مواردی را برای از بین بردن درد رعایت کرد.

این موارد با تشخیص پزشک متخصص اتفاق خواهد افتاد و در ادامه می توان از فیزیوتراپی و حرکات اصلاحی برای درمان استفاده نمود.

 در مقاله بعدی “رفع درد مچ دست با ورزش” تمرینات اصلاحی برای هر یک از عارضه های معرفی شده ارائه خواهیم داد.