ماساژ ورزشی و 5 نکته طلایی

در این مقاله 5 نکته طلایی در مورد ماساژ ورزشی را می‌خوانید که خیلی اهمیت دارند .
اما این که چرا این مقاله نگاشته شد، داستان کوتاهی دارد که دانستنش برای شما خالی‌ از لطف نیست.
یک روز به اصرار یکی از دوستانم در محل تمرین یک تیم فوتبال حاضر شدم که تمرین و بازیکنان تیم را ببینم و همچنین از اتاق ماساژ محل تمرین نیز دیدن کنم که اگر نیاز به تجهیزات خاصی داشت تهیه کنند.

بعد از تمرین چند بازیکن به ماساژیست ورزشی تیم مراجعه کردند که ماساژ دریافت کنند. من هم اجازه گرفتم و ماساژ ورزشی ماساژیست تیم را دیدم. برای من خیلی جالب بود که تکنیک‌های ماساژ هر سه نفر را با یک پروتکل یکسان انجام داد و نکته جالب‌تر اینکه یکی از بازیکنان که دچار التهاب مزمن تاندون آشیل بود، ماساژ پرفشار دریافت کرد.

از دوستم که ایشان هم ماساژیست بودند سؤال کردم: آیا آسیب‌های ورزشی و روحیه بازیکنان را برای جلسه ماساژ در نظر می‌گیرید؟ ایشان در پاسخ گفتند سروش جان “نه” برای همه بازیکنان ماساژ پرفشار یا آرامش‌بخش اعمال می‌شود .

اما شما به‌عنوان خواننده این مقاله باید بدانید که این درست نیست!!!
پس لازم دیدم که در مورد ماساژ ورزشی مقاله‌ای با مطالعه و تجربه کاری خودم مطالبی را آماده کردم که تقدیم شما عزیزان کنم.

نکته طلایی اول

ماساژ ورزشی به سه قسمت تقسیم می‌شود

1. ماساژ قبل از مسابقه یا تمرین
2. ماساژ حین مسابقه یا تمرین
3. ماساژ بعد از مسابقه یا تمرین

ماساژ ورزشی چیست؟

این نوع ماساژ شامل دست‌ورزی‌ها، کشش‌ها، رفع درد و رهاسازی اسپاسم عضلانی برای ورزشکاران است. مخاطب اصلی این ماساژ ورزشکاران نیمه‌حرفه‌ای و حرفه‌ای هستند و برای اعمال ماساژ ورزشی نیاز به روش‌های نوین روز دنیا هستیم .

برای اجرای صحیح این نوع ماساژ باید از نوع ورزشی که ورزشکار انجام می‌دهد، روحیات و خلق‌وخوی ورزشکار، ریکاوری و فشار تمرینات ورزشکار آگاه باشیم چون بدن ورزشکاران، نوع زندگی، شرایط فکری آن‌ها با هم متفاوت است.

همچنین شرایط مسابقه اعم از این که مسابقات به‌صورت تورنمنت یا لیگ (فشرده، با زمان استراحت) برگزار می‌شود نیز اهمیت ویژه‌ای دارد.

برای مثال ممکن است ورزشکار ما هر روز مسابقه داشته باشد یا با فاصله یک هفته ای یا چند روزه وارد رقابت شود . بنابراین نوع پروتکل هایی که برای هر ورزشکار انجام می شود با هم متفاوت است.

ماساژ ورزشی قبل از تمرین و مسابقه چگونه انجام می‌شود؟

همان‌طور که اشاره شد این امر بستگی به نوع ورزش هر ورزشکار دارد ولی زمان عمومی ماساژ ورزشی قبل از مسابقه یا تمرین 15 تا 20 دقیقه است و می‌توانید این ماساژ را در اتاق ماساژ مخصوص برای ورزش‌هایی که در یک محیط سربسته مانند سالن ورزشی انجام می‌شوند اعمال کنید و یا در محیطی سرباز مانند فوتبال در کنار زمین چمن انجام دهید .

در این ماساژ به‌صورت موضعی عضلاتی که برای انجام ورزش تخصصی ورزشکار بیشتر درگیر هستند موردتوجه هستند برای مثال در ورزش فوتبال عضلات ناحیه اندام تحتانی بیشتر موردتوجه ماساژیست ورزشی است و البته مقداری هم عضلات ناحیه مرکزی و سر شانه نیز مهم هستند.

نکته طلایی دوم

در ماساژ قبل از تمرین یا مسابقه به‌هیچ‌عنوان رفع درد و اسپاسم انجام نمی دهیم. نسبت به ماهیت ورزشکار باید کشش یا ROM (دامنه حرکتی ) انجام شود و از ماساژ دادن طولانی‌مدت پرهیز می‌کنیم .

ماساژ ورزشی حین تمرین یا مسابقه چگونه انجام می‌شود؟

در حین مسابقه بهترین تایم ماساژ فرصت‌های استراحتی است که در طول مسابقه برای هر ورزشکار وجود دارد. باید در نظر داشته باشیم که ماهیت ورزش، زمان استراحت ورزشکاران در هر ورزش متفاوت است مثلاً در کشتی تایم استراحت خیلی کم است ولی تایم استراحت فوتبال 15 دقیقه است بنابراین وقت برای ترمیم عضلات بیشتر است.

این در حالی است که بیشتر تکنیک‌های این مرحله کشش‌ها، تکنیک‌های کوبه‌ای و لرزشی و تکنیک‌های ریکاوری است. تایم معمول این ماساژ 5 تا 10 دقیقه برای ورزش‌هایی است که زمان استراحت 15 دقیقه‌ای دارند. در ضمن شرایط مسابقه، نتیجه رقابت در حال انجام و آماده بودن ورزشکار از لحاظ روحی اهمیت ویژه‌ای دارند.

نکته طلایی سوم

زمان استراحت ورزشکاران را خوب بررسی کنید، در بعضی از ورزش‌ها حتی ماساژیست نمی‌تواند به ورزشکار نزدیک شود و اعمال ماساژ حین مسابقه بر عهده مربی یا کمک‌مربی است مانند کشتی زیرا هم زمان مناسبی برای ماساژ نیست، هم باید نکات فنی به ورزشکار گوشزد شود و در نهایت ورزشکار ممکن است حالت روحی مناسبی برای دریافت ماساژ توسط ماساژیست را نداشته باشد.

برای مثال فرض کنید فینال المپیک است و کشتی کشورمان یک بر صفر نتیجه را در تایم اول واگذار کرده است در این شرایط ماساژیست می‌تواند کاری انجام دهد؟ البته در شرایط تمرین می‌توان در حین تمرین در بعضی از موارد ورود کرد تا به بهبود عملکرد ورزشی کمک شود.

ماساژ بعد از مسابقه چگونه انجام می‌شود؟

بعد از تمرین یا مسابقه یکی از تایم‌های طلایی برای ریکاوری ورزشکاران و آماده‌شدن برای تمرین یا مسابقه بعدی است. نسبت به نوع ورزش این امر متفاوت است. بهتر است بافاصله 24 ساعت بعد از اتمام مسابقه ماساژ انجام شود که می‌تواند بین سی دقیقه تا نود دقیقه باشد. البته شرایط مسابقات نیز یک فاکتور اصلی است مثلاً اگر ورزشکار زمان استراحت طولانی‌مدت دارد و مسابقه بعدی هفته آینده برگزار می‌شود می‌توان تا 90 دقیقه ماساژ ریکاوری را انجام داد ولی اگر تورنمنت فشرده‌ای دارید باید تایم ماساژ ریکاوری را محدود کنید.

نکته طلایی چهارم

برای ماساژ بعد از مسابقه شرایط ورزشکار را در نظر بگیرید . ورزشکار ممکن است دچار آسیب‌های مفاصل یا لیگامنتی شده باشد و باید زیر نظر پزشک به تمرینات ادامه دهد. در این شرایط از کادر پزشکی تیم کمک بگیرید.

نکته طلایی پنجم

به‌طورکلی فرمانده اصلی در همه امور اعم از ریکاوری یا رفع درد ورزشکاران و حتی جلوگیری از آسیب ورزشکاران در پیش فصل و انجام پروتکل درمان برای ورزشکار آسیب‌دیده کادر پزشکی تیم و مسئول فنی تیم (سرمربی، مربی بدنساز، پزشک اصلی) هستند. پس برای انجام هرگونه ماساژ در هر شرایطی باید تابع نظر این کادر بود.

جمع بندی و سخن پایانی

یکی از پرمخاطب‌ترین ماساژها در دنیای ورزش ماساژ ورزشی است که نیاز به یادگیری آناتومی استخوان، عضلات و حرکت‌شناسی، فیزیولوژی، ارگونومی و استفاده از تجهیزات و لوازم رفع درد دارد.

علاقه مندان می توانند مقاله ماساژ پر فشار چگونه اثر می کند را مطالعه کنند.

پس دوستان من اگر علاقه‌مند به یادگیری ماساژ ورزشی دارید حتماً این مباحث را به طور خیلی جدی و مصمم یاد بگیرید تا بتوانید به ورزشکاران کمک کنید تا هم پیشگیری از آسیب‌های ورزشی داشته باشند هم در امر رفع دردسر بلند باشید.

پیشنهاد می شود مقاله راز درد بعد از تمرین و معجزه ورزشی را مطالعه نمایید.
امیدوارم که مطالب این پژوهش برای شما مفید و کارآمد باشد .
موفق و پیروز باشید.

مقاله فوق توسط استاد سروش فرد (كارشناس ارشد آسیب شناسی ورزشی) در اختیار شما عزیزان قرار گرفته است .