آیا ماساژ باعث چربی سوزی و لاغری می شود؟

وسعت تبليغات و گرايش مشتريان ماساژ درماني به سمت سبک جديد و نوظهور ماساژ لاغری دليلي شد تا ما در گروه حس هفتم، درباره اين سبک به تحقيق و بررسي بپردازيم.

حال سوال اين است:

آيا واقعاً ماساژ لاغری سبک است؟

آيا ماساژ واقعاً لاغر مي‌كند؟

چگونه ماساژ باعث لاغری می شود؟

آیا تحقیقی در این زمینه صورت گرفته است؟

نتایج تحقیقات صحت این موضوع را تأیید می کند؟

روش اجرای ماساژ لاغری به چه صورت است؟

در واقع بايد بدانيم که چيزي به عنوان سبک ماساژ لاغري وجود ندارد

اما ماساژ با تکنيک‌هاي اثر گزارش به افزايش جريان گردش خون و رفع سلوليت کمک مي‌كند، بنابراين به طور غير مستقيم باعث کاهش وزن مي‌شود. دستگاه‌هاي لاغري مانند LPG هم مکانيسمي‌شبيه تأثيرات ماساژ جهت لاغري دارند.

اثربخشي ماساژ درماني در درمان چاقي چگووه است؟

• دفع مواد زائد بدن

اين ماساژ بيشتر با غدد لنفاوي و تخليه آن با استفاده از تكنيك‌هاي عمقي پرس و فشار سروكار دارد. اين ماساژ به سيستم لنفاوي كمك مي‌كند تا مايعات و مواد زائد را از بدن خارج كرده و مواد مغذي ضروري جايگزين آن شود كه اين كار براي كمك به ساخت سلولهاي ايمني، سوخت و ساز بدن، شكست چربي‌ها و دفع چربي‌ها مفيد است.

• شكستن مولكولهاي چربي و از بين رفتن سلوليت

تجمع بافت‌هاي چربي بخصوص در قسمت‌هايي از بدن كه مشهود نيز هست باعث ناموزوني اندام گشته و علاوه بر ايجاد مشكلات رواني باعث مشكلات سلامتي نيز مي‌گردد. اجراي صحيح تكنيك‌هاي ماساژ بويژه ويبراسيون (تكان دادن و لرزاندن)، افلوراژ و پترسياژ علاوه بر افزايش جريان خون و سوخت و ساز بيشتر بدن باعث تخريب مولكولهاي چربي و از بين رفتن سلوليت و بافت چربي زائد مي‌گردد.

• گرمازايي

گرمازايي و بالا بردن درجه حرارت كه از علايم آن احساس گرما و سرخي جزيي پوست در ماساژ گيرنده است، نيز از دلايل ديگر تأثير ماساژ و درمان چاقي است.

البته ماساژ در زمينه لاغري، نقش كاتاليزور را بازي مي‌كند. کاتاليزوري كه در كنار رعايت برنامه غذايي صحيح و انجام ورزش، مسير دستيابي به هدف لاغري را كوتاه تر مي‌كند. براي حفظ يا دستيابي به تناسب اندام، بايد مجموعه اي از عوامل دست به دست هم دهد تا فرد در اين راه موفق شود. نبايد تصور كنيم كه ماساژ به تنهايي موجب لاغري مي‌شود، بلكه مجموعه ي اين عوامل (رژيم غذايي، ورزش و ماساژ) براي تناسب اندام، سالم و ماندگار است.

بررسی یک پژوهش علمی در مورد ماساژ لاغری :

مقايسه اثر ترکيب ماساژ و فعاليت هوازي با فعاليت هوازي و ماساژ به تنهايي در مردان چاق

در سال 1394 موضوع ماساژ لاغری توسط تیم حس هفتم بر روی تعدادی از مردان بزرگسال که همگی دارای اضافه وزن  و یا چاقی بودند، مورد بررسی قرار گرفت. گروه های تجربی ما به شامل 3 گروه بودند:

گروه اول: هر جلسه بلافاصله بعد از 40 دقیقه فعالیت رکاب زدن بر روی ارگومتر( دوچرخه ثابت) 30 دقیقه تحت ماساژ لاغری قرار می گرفتند. فعالیت تمرینی در محدوده 65 تا 70 درصد حداکثر ضربان قلب کنترل می شد. برای این کار از فرمول (سن-220) و یک عدد ضربان سنج مچی استفاده شد.

گروه دوم: تنها ماساژ دریافت کردند.

گروه سوم: فقط فعالیت 40 دقیقه رکاب زدن هوازی را اجرا نمودند.

یک گروه هم به عنوان کنترل انتخاب شد و هیچ فعالیت خاصی نداشتند.

نکته مهم این است که تمام شرایط غذایی و سبک زندگی تمامی گروه ها در طول مدت پروژه تا حد توان تحت کنترل بود.

برنامه هوازی و ماساژ 12 جلسه و هفته ای 3 بار انجام میشد. ماساژ تنها بر روی شکم و پهلو ها صورت می گرفت که در ادامه به توضیح روش ماساژ و پروتکل آن می پردازیم.

پروتكل ماساژ جهت لاغري

پروتکل طراحی و ثبت شده  شامل 3 مداليته بود:

     1- ماساژ ضد سلوليت

شامل تكنيك‌هاي افلوراژ، پتريساژ، ضربه، لرزش براي تخريب چربي‌هاي تجمع يافته مي‌باشد.

سلوليت به معناي التهاب سلول است. اصطلاحا ضخيم شدن بافت چربي زير پوستي در ناحيه‌هاي مختلف بدن را سلوليت چربي در آن قسمت مي‌گويند.

     2- ماساژ وکيوم با بادکش سرد

استفاده از كاپنيگ سرد و افزايش جريان خوني موضعي

علت استفاده از بادكش در اين تحقيق

1) بادكش با ايجاد فشار منفي بر سلول‌هاي اندوتليال مويرگي موجب انبساط مويرگها و تسريع در تخليه لنف و مواد زائد مي‌شود.

2) مكش قوي در بادكش سرد باعث افزايش جريان خون و تغذيه بهتر بافت مي‌شود.

3) با استفاده از تكنيك‌هاي دوراني و مستقيم بادكش لغزان مي‌توانستيم مواد زائد حاصل از سوخت و ساز سلولي و شكستن چربي‌ها را با جذب و فشار بيشتري به سمت مسيرهاي لنفي حركت دهيم.

4) شبيه سازي كردن دستگاه LPG (ماساژ مكانيكي به همراه وكيوم)

     3- ماساژ لنفاتيك

شامل تکنيك‌هاي سراندن با فشار بالا در جهت مسيرهاي لنفي براي خروج سموم و مواد حاصل از شکستن چربي‌ها مي‌باشد.

متأسفانه با اينكه ماساژ جهت كاهش وزن يكي از داغترين مباحث در زمينه لاغري مي‌باشد و تبليغات فراواني نيز در اين زمينه به چشم مي‌خورد، تحقيقات كمي‌در اين زمينه انجام گرفته است. به همين دليل تمام تئوري‌هايي كه به آن اشاره كرديم اثبات نشده مي‌باشند.

البته تأثير ماساژ بر لنف‌ها (دفع مواد زائد و جايگزين كردن آنها با مواد ضروري) و بهبود سلوليت (به خاطر تأثير زياد اين روش بربافت زير جلدي) بر همگان آشكار و روشن است و در تحقيقات فراواني به اثبات رسيده است. حال اينكه ماساژ در واقعيت و عمل چقدر مي‌تواند در كاهش وزن و چربي زير جلدي مؤثر باشد، چيزي است كه ما به دنبال بررسي آن بودیم.

نتیجه تحقیق

متغيير‌هاي اندازه گيري تحقيق شامل ويژگي‌هاي آنتروپومتريکي قد، وزن، شاخص توده بدني (BMI)،سایز چربی زیر پوستی، دور بازو، دور سينه، دور شکم، دور لگن و دور ران بود.

نتايج تحقيق نشان داد که در تمامي‌ آزمودني‌هاي دو گروهي که داراي فعاليت هوازي بودند چربي زير پوستي ناحيه شکم، لگن، ران، سينه و بازو‌ها کاهش يافت. از آنجايي که ورزش هوازي جزء مشترک اين دو برنامه بود، دليل اصلي را مي‌توان مربوط به انجام ورزش هوازي دانست چرا که در اين تمرينات گروه‌هاي عضلاني بزرگ به کار گرفته مي‌شوند. درچنين وضعيتي بيشتر انرژي مورد نياز بدن از ذخاير چربي تامين مي‌شود. به نظر مي‌رسد اين تمرينات ميزان آزاد شدن اسيد‌هاي چرب آزاد را از مخازن مربوطه افزايش مي‌دهد تا ساده تر در دسترس عضلات قرار گيرد. باتوجه به اينکه سرعت ورود اسيد چرب به عضله پايين است، در فعاليت‌هاي شديد، بدن چندان به مصرف اسيد چرب متکي نيست. بنابر اين، ورزش هوازي با شدت متوسط (75-65%)  که در اين تحقيق نيز به کار برده شد بهترين روش اثر گذاري اين سيستم است.

آنچه در مورد خطر چاقي مهم است، نحوه توزيع چربي در بدن مي‌باشد. از آنجايي که در مردان معمولا بيشترين ميزان ذخيره چربي در ناحيه شکم مي‌باشد، دراين تحقيق سعي نموديم که پروتکل ماساژ لاغري را به صورت موضعي تنها در ناحيه شکم و پهلو‌ها به کار ببريم.

کاهش سايز شکم و پهلو‌ها بين دو روش فعاليت هوازي و فعاليت هوازي-ماساژ تفاوت معناداري وجود داشت، به طوريکه فعاليت هوازي همراه با ماساژ کاهش بيشتري در چربي زير پوستي نواحي شکم و پهلو‌هارا موجب گرديد. عاملي که ممکن است در اين رابطه مؤثر باشد اثر اين نوع از ماساژ (ماساژ با تحريک مکانيکي ) بر روي عروق و بافت چربي است. زيرا گزارش شده است که نقش مؤثر ماساژ در تسهيل حرکت مايع بين سلولي، افزايش تون وخاصيت ارتجاعي پوست، کاهش سلوليت و افزايش متابوليسم در سلول‌هاي چربي مي‌باشد. انگوس (2001) بهبود جريان مايعات بدن در نتيجه استفاده از ماساژ را نشان داد. واتسون و همکاران نيز نشان دادند که استفاده از دستگاه LPG  و ماساژ مکانيکي مي‌تواند سرعت تبادلات پوست را 4 تا 5 برابر پايه افزايش دهد، که اين افزايش 6 تا 10 دقيقه پس از ماساژ در بالاترين حد خود باقي مي‌ماند و تا 6 ساعت بعد نيز ادامه دارد. جريان لنف نيز در 30 دقيقه پس از ماساژ 2 تا 3 برابر افزايش يافته بود که تا 3 ساعت بعد ادامه داشت.در گروهی که تنها ماساژ دریافت کرده بودند تغییرات معنا داری دیده نشد. این نشان می دهد که ماساژ به تنهایی باعث لاغری نمی شود. به اين ترتيب تغييرات فيزيولوژيکي که از طريق ماساژ در جريان خون پوستي به وجود مي‌آيد موضعي بوده و داراي پاسخ تاخيري هستند. بنابراين ممکن است استفاده از ماساژ قبل از فعاليت ورزشي به کاهش چربي زير پوستي کمک کند.

همانگونه که گفته شد موضع انتخابي براي ماساژ تنها شکم و پهلو‌ها بود و بخاطر همين گمان مي‌رود تغييرات و تفاوت‌هاي بسيار ناچيز در BMI و وزن به همين خاطر باشد بنابراين به نظر مي‌رسد اگر ناحيه‌هاي بيشتري را براي ماساژ انتخاب مي‌نموديم، اين تفاوت‌ها و تغييرات بين گروه های کنترل و تجربي چشمگيرتر بود.

از آنجايي که ورزش حلقه اتصالي بين هورمون‌ها و سوخت و ساز چربي است که مي‌تواند آنزيم ليپاز حساس به هورمون را فعال کرده و موجب تحريک ليپوليز شود  استفاده از ورزش هوازي که تأكيد بيشتري بر متابوليسم چربي احشايي دارد  همراه با ماساژ که بر سلوليت و جريان مايعات زير پوستي مؤثر است، مکمل مناسبي براي کاهش چربي موضعي محسوب مي‌شود. ولی باز هم طبق نتایج تحقیق، تأکید می کنیم که ماساژ به تنهایی باعث لاغری نمی شود اما در کنار ورزش تأثیر مضاعفی نسبت به ورزش به تنهایی دارد.

منابع پژوهش:

• فهيمي، مهدي (1388). دايرة المعارف ماساژ درماني ايراني و غربي. تهران نقش آفرينان بابکان.
• Elliot Lach(2015). Reduction of subcutaneous fat and improvement in cellulite appearance by dual‐wavelength, low‐level laser energy combined with vacuum and massage. Journal of Cosmetic and Laser Therapy.10(4):202-209
• Wajchen berg B.L.(2000). Subcutaneous and visceral adipose tissue: their relation to the metabolic syndrome. Endocrine Reviews. 21(6):697-738
• Vassilis M.(2006).Exercise biochemistry Human Kinetics. First edition.
• Hemmings B.,Smit M., Graydon J.,and Dyson R.(2000).Effects recovery, and repeated sports performance. British Journal Sport Medicine.34:109-114.
• Angus S. (2001). Massage therapy for sprinter and runners. Clinical pediatric medicine surger. 18(2):329-336.
• Kinney B. (2001). Liposuction, Surgery and the use of Entomology. Journal of cutaneous Laser Therapy. 3:13-50.
• Corrie A.M., Davis D.S., Aboulhosn L., Brady M., Eisenhofer J., and foully S. (2006). The effects of massage on delayed onset muscle soreness and physical performance in female collegiate athletes. Physical therapy in sport. 7(1):5-13.
• Hilbert J.E., Sforzo G., and Swemen T. (2003). The Effects of massage on delayed onset muscle soreness. British Journal Sports medicine. 37:72-75.
• Dabb R.W. (1999). A combined program of small-volume liposuction, entromology and nutrition; A logical alternative. Aesthetic Surgery journal. 19(5);388-97.
• Bourgeois J.F., Gourgou S., Kramar A., Lagarde J.M, Arandomized P., and Guillot B. (2007). Respective study using the LPG technique in treating radiation induced skin fibrosis (Clinical and profilometric analysis. Skin Research and Technology. 14(1).71-76.
• Cammpisi C., Boccardo F., Zilli A., maccio A., Ferreira W., and Stein C. (2002). LPG technique in the tteatment of peripheral lymphedema: Clinical preliminary results and perspectives. The Euopean Journal of Lymph logy.35;16.
• Fodor P.B. (1997). Endermorogie(LPG):Does it work! Aesthetic Surgery gournal. 21;68.
• Watson J., Fodor P.B., Cutcliffe B., Sayah D., and Show W. (1999). Physiological effects of Endermologie: a preliminary report. Aesthetic surgery Journal. 19(1); 27-33.
• Maurer K. (1997). Device appears to help reduce cellelit (the Eendermologie system). Skin and Alergy News. 28(8).